Als je met de camper in Europa op vakantie gaat is de kans groot dat je vroeger of later ook in de bergen verzeild raakt. Voor de eerste keer is dat natuurlijk eng. Kan mijn camper wel die bergen over, wordt mijn motor net te heet, houden mijn remmen het wel……. Allemaal gedachten die door jouw hoofd gaan spelen. Deze pagina is bedoeld om jou enigszins gerust te stellen en jou handige weetjes en truuks bij te brengen die het manoevreren door de bergen een stuk makkelijker maken.
Voorbereiding
Rijden in de bergen vergt een goede voorbereiding! Wanneer is de pas open, mag ik daar wel over, mag ik een aanhanger trekken, ben ik niet te lang? Dat zijn allemaal vragen die je tevoren moet hebben beantwoord; het is echt lastig als je bijvoorbeeld op 2 juni de Timmelsjochpas over wilt en op 2000 meter hoogte in Hoch Sölden er achter komt dat die pas nog 14 dagen gesloten is. Overigens: deze pas is gesloten voor auto’s met aanhanger, vrachtauto’s en bussen. Het is een heel mooie pas, geleidelijk aan hoogte winnend aan Oostenrijkse kant maar steil afdalend aan Italiaanse zijde. De laatste 2 km hemelsbreed stijgt aan Oostenrijkse kant nog maar 300 meter, maar aan Italiaanse kant ga je over die afstand 2000 meter naar beneden. Het is er niet eentje die je als beginner onmiddellijk de eerste keer in de bergen moet proberen!
Voorangsregels
In de bergen is er een bijzondere voorrangsregel bij: stijgend verkeer heeft voorrang. Ook logisch want het weer op gang komen is voor een stijgend voertuig moeilijker dan voor een dalend voertuig. Op deze regel is één uitzondering: bussen hebben altijd voorrang! Zij claxonneren meestal voor een bocht zodat je, ook al zie je ze niet, toch met de bus alvast rekening kunt houden.
In Noorwegen geldt die regel ook, maar de wegen in de bergen zijn daar zo smal dat een camper en een bus elkaar meestal niet kunnen passeren. Daar hebben ze wel ongeveer elke 300 meter een uitvoegstrook gemaakt zodat je daar bij of op kunt stoppen om de bus door te laten. Zo komen we ook onmiddellijk bij de volgende tip:
Rijdt anticiperend en met volle concentratie
Rijden in de bergen is heel anders dan op de vlakke weg. Je kunt van alles tegenkomen: fietsers die met moeite de berg op komen, wandelaars, vallend gesteente, wegverschuivingen. Dit vergt gewoon een goede concentratie en vooral oplettend rijden. Wil je een foto maken, stop dan daar waar dat kan en ga pas weer verder als de foto genomen is.
Bergop
In de bergen heeft jouw motor het zwaar te verduren, maar de grootste fout die je kunt maken is om de motor te “ontzien”. Hij moet toeren maken en je mag vooral niet in een te hoge versnelling rijden; dan heeft de motor het extra zwaar en raakt hij oververhit. Een simpele stelregel: als je gas geeft en de snelheid neemt niet onmiddellijk toe, dan rij je in een te hoge versnelling. Terugschakelen naar een lagere versnelling is dan het devies. Het is normaal als een dieselmotor bergop tussen de 3000 en 4000 toeren per minuut maakt.
Parkeren en optrekken
Parkeren doe je op speciaal daartoe aangelegde plekken en niet op de weg. Bij panoramapunten hebben ze bijna altijd wel parkeergelegenheid gemaakt zodat je in alle rust de foto of de video-beelden kunt maken. Als je de camper verlaat doe dan altijd het volgende:
1. draai het stuur naar de weg toe zodat de wielen die kant op schuin staan;
2. trek de handrem aan, zet de motor uit en zet de camper in de eerste versnelling;
Mocht de camper op de een of andere manier dan weg gaan rijden dan tuimelt hij in ieder geval niet de berg af, maar gaat een half rondje rijden en stopt op het laagste punt van dat rondje.
Optrekken vergt iets meer aandacht: je moet iets meer gas geven en de koppeling vlot op laten komen. Je ziet te veel camperaars met slippende koppeling optrekken omdat ze te weinig gas geven en de koppeling niet snel genoeg laten opkomen. Heb je dit truukje een paar keer gedaan dan begint het een automatisme te worden, moeilijk is het niet.
Bergaf
Niet het moeilijkste onderdeel, maar wel het deel waar de meeste beginners tegen op zien. Je gaat bergaf je je gebruikt twee rem-middelen:
1. op de motor en, als de snelheid te veel toeneemt,
2. gebruik je de rem kort en krachtig. Nooit een “klein beetje” bijremmen! Doe je dat wel, dan worden jouw remschijven en remschoenen heet en als ze te heet worden doen ze het helemaal niet meer!
Kortom, als jouw snelheid toeneemt trap je stevig en kort op de rem (ik doe dat zelfs totdat ik bijna stil sta) en laat dan de motor weer op toeren komen. Gebeurt dat te snel en moet je te snel weer “bijremmen” (binnen de minuut) dan heb je de camper in een te hoge versnelling staan: schakel over naar een lagere versnelling is dan de regel.
Bochten
Bochten op bergwegen zijn altijd scherper, vaak zelfs 180⁰ (haarspeldbochten). Wen je aan om vóór de bocht de camper al in de juiste versnelling te hebben zodat je niet in de bocht terug moet schakelen. Een bocht neem je altijd ruim en dus kijk je goed anticiperend naar boven/c.q. naar onderen om te zien of je de bocht wel ruim kunt nemen. Nader je een hele steile bocht? Neem dan altijd de buitenbocht bij het rijden in de bergen ook al is dat dan de “verkeerde” kant van de weg. Grotere campers hebben namelijk een grote overhang vanaf het achterwiel. Als je een hele steile bocht neemt, kan de achterkant van de camper tegen het wegdek schuren.
Fabeltje
Je hoort en ziet het nog steeds, de stelregel dat in de bergen in dezelfde versnelling omlaag moet als in de versnelling waarin je omhoog bent gekomen. Dat gold voor oudere motoren die nog niet beschikten over een turbo of twee, zelfs viertraps carburator, elektronisch geregelde inspuiting enzovoorts. Nu geldt dat je vaker in een lagere versnelling naar beneden zult gaan dan die waarin je berg omhoog ging.
Tot slot: voorkom een over verhitte motor
Bergop èn bergaf rijden vergt veel van de motor. Hou daarom de temperatuur in de gaten. Mocht die oplopen terwijl jij bergop rijdt, dan rij je die berg in een te hoge versnelling op: schakel dus naar een lagere versnelling. Bij bergaf loopt de temperatuur bijna nooit op; is dat wel het geval dan kun je niet veel meer doen dan de verwarming aan te zetten, waardoor de koeling extra energie kwijt kan. Helpt dat allemaal niet, dan doe je er goed aan om de camper even aan de kant te zetten, de motor 30 seconden door te laten lopen om de turbo in de parkeerstand te zetten en dan uit te zetten. Ga koffie of thee maken en geniet een half uur van het uitzicht om de motor te laten afkoelen. Bij bus, alkoof en half-integraal campers kun je aanvullend de motorkap open zetten om de warmte beter af te voeren.
laatstelijk bijgewerkt: 14 nove,ber 2019
