Werking gasdrukregelaar

In jouw camper hangt een gasdrukregelaar (onze zuiderburen de Belgen noemen dat ding de ontspanner, vanuit het Frans détenteur) die er voor zorgt dat de druk uit de gasfles of -tank van rond de 7 bar op het niveau komt waar jouw apparaten (kooktoestel, koelkast, kachel, boiler en dergelijke) mee overweg kunnen. Vaak is dat 30 mBar maar 50 mBar komt ook nog voor. Wel hebben bijna altijd apparaten dezelfde werkdruk; is dat niet het geval dan heb je tenminste twee drukregelaars, eentje voor elke werkdruk.

Hoe werkt zo’n gasdrukregelaar?
(Embedded foto van Serv-Media.nl

Het gas stroomt links onder die hoge druk van 7 bar binnen. De druk aan de binnenkant van de drukregelaar (kamer) stijgt. Daardoor worden het binnenmembraan en de klep die hieraan vastzit weggedrukt, waardoor het binnenstromen van het gas beperkt wordt. Als er gas uit de drukregelaar wordt afgenomen door de verbruiker, neemt de interne druk in die kamer af en het diafragma wordt weer door de veer teruggeduwd. Hierdoor opent de klep zich en stroomt er meer gas in de drukregelaar. De druk is dus vooral afhankelijk van de druk van de veer, die is ingesteld op een bepaalde waarde (die 30 mBar of 50 mBar in campers/caravans).

De veer en het membraan worden met het verstrijken van de tijd steeds minder soepel. Tijdens de wintermaanden, wanneer de temperatuur daalt, wordt dat nog versterkt door de kou. Daardoor reageert de drukregelaar minder snel. Het gevolg hiervan is dat het doorstroomhoeveelheid van het gas niet meer regelmatig is. De stijfheid kan zelfs zo erg worden dat het veermechanisme, het membraan en de klep blokkeren en dat er daardoor helemaal geen gas meer uit de drukregelaar stroomt.

Een oude drukregelaar is eveneens gevoeliger voor een plotselinge toename in het gasverbruik (zoals dat het geval is in de winter) en voor luchtvochtigheid. IJsvorming na verdamping van gas of bevriezing van het vocht in de drukregelaar blokkeert ook het gehele mechanisme (veer, membraan en klep).
Daarom geldt er een maximale leeftijd voor een gasdrukregelaar. De fabrikant zet die op de regelaar zelf. Het is dus erg belangrijk om oudere drukregelaars tijdig te vervangen, vooraleer de winter voor de deur staat!

De gasdrukregelaar vereist ook een minimumdruk!

Hoe gek het ook klinkt maar de gasdrukregelaar vereist ook een minimumdruk. Is de ingangsdruk te laag dan wordt het inwendige membraam nooit weggedrukt, met als gevolg dat er geen gas doorstroomt en je dus ook geen gas toegevoerd krijgt aan de verbruiker. Die minimale druk staat soms vermeld op de gasdrukregelaar zelf maar is tenminste gelijk aan de werkdruk.

Daardoor is het verklaarbaar dat twee gasdrukregelaars achter elkaar alleen maar werkt als de eerste een werkdruk heeft die hoger is dan de minimale inlaatdruk van de tweede. Een voorbeeld:
De Engelse en Ierse butaangasflessen hebben een adapter met drukregelaar op de fles van 27 mBar. Als je zon fles aansluit op jouw 30 mBar Truma Monocontrol CS gasdrukregelaar heb je geen gas beschikbaar! Truma verlangt een inlaatdruk van tenminste 300 mBar om gas door te kunnen laten.

De Noorse adapter, die sterk lijkt op de engelse butaangas-adapter, daarentegen is er eentje waar geen drukregelaar in zit en die dus de volle gasfles-druk doorgeeft en die werkt dus wel! Dit geldt ook voor sommige aansluit-adapters uit Engeland zelf en de Spaanse Salida Libre (met vrije uitgang in het spaans en dus zonder regelaar!).

De gasdrukregelaar in de camper heeft tevens verplicht een afblaasventiel

Op diverse gasdruk regelaars zit een afblaasbeveiling, Dit is vaak te herkennen aan een kunststof dopje dat eenvoudig los te halen is.
Mocht het membraam in een gasdrukregelaar defect gaan, dan zou de volledige druk van de gasfles op de kranen van de aangesloten apparaten komen. Het gevolg hiervan is dat de rubbers in de kranen defect kunnen raken waardoor er gas uit de apparaten kan stromen wat zeer gevaarlijke situaties tot gevolg kan hebben zoals een brand of explosie.
Wanneer een membraan defect raakt zal de overtollige gasdruk ontsnappen door de afblaas ventiel.
Deze gasdrukregelaars mogen dus nooit binnen of in afgesloten ruimtes gebruikt worden. Daarom worden de bij gasflessen behorende gasdrukregelaar in campers in de gasbun ingebouwd. Deze gasbun heeft voldoende ventilatie in de bodem waardoor het gas, dat zwaarder is dan lucht, via die gaten in de bodem naar buiten kan stromen. Indien dit beperkt of niet mogelijk is dan moet er een afvoer leiding op de afblaasventiel gemonteerd worden welke naar buiten geleid word. De meeste afblaas ventielen hebben een 1/8 binnendraad waarop een afvoer gemonteerd kan worden.

Een gasdrukregelaar met afblaas beveiliging is verplicht bij:
– Caravans
– Campers
– Vaartuigen
Omdat in een camper een gasdrukregelaar met afblaasventiel verplicht is kun je deze niet zo maar met elke andere gasdrukregelaar vervangen; er zijn campereaars die dat doen met een exemplaar van iets van € 15,-. Helaas vormen zij daarmee een gevaar voor andere camperaars op de standplaats!

laatstelijk gewijzigd: 3 oktober 2019