De aanleiding
Op mijn zoektocht naar een noodzakelijke aanvulling van mijn gasvoorraad voor onze reis naar Ierland stuitte ik op een opmerkelijk fenomeen in het Verenigd Koninkrijk: de enorme chaos op het gebied van beschikbare gasflessen en aansluitingen.
Calor Gas is de grootste gasleverancier van butaan en propaan in gasflessen en levert daarnaast LPG voor groot-industrieel gebruik en aan huishudens met een grote gasbehoefte. Het bedrijf, dat in 1935 door een Amerikaan werd opgericht, leverde in 2018 gas aan ongeveer 4 miljoen huishoudens en bedrijven, In het Verenigd Koninkrijk maakt Calor deel uit van de SHV Gas Group, een particulier Nederlands bedrijf. Calor had oorspronkelijk alleen te maken met kook- en verwarmingstoestellen, maar bestrijkt nu een breder scala aan producten voor brandstoffen voor particulieren, bedrijven en auto’s. Zij heeft ook veel van de oorspronkelijke kleinere gasbedrijfjes opgeslokt. Flessen van Calor kunnen niet door de consument worden gevuld of laten vullen; je ruilt de Calor gasfles om voor eenzelfde volle fles. Voordeel is wel dat je éénmalig een bedrag voor onderhoud en vervanging betaalt in je leven (zolang je bij dezelfde fles blijft!); dat bedrag ligt rond de £ 40,- (ongeveer € 45,-)
Flo Gas is ontstaan uit British Gas als leverancier van brandstoffen aan tuincentra in het Verenigd Koninkrijk, waaronder een aantal TCS-vestigingen, maar richt zich al jaren op de huishoudens voor de levering van flessengas en de laatste jaren ook op LPG. Het bedrijf is nu eigendom van de Ierse DCC Group die een aantal kleine dochtermaatschappijen in het Verenigd Koninkrijk bezit onder verschillende merken waaronder Scottish Fuel. Het is de op één na grootste in het Verenigd Koninkrijk en de beide Ierlanden. Ook bij Flo Gas kun je de fles niet zelf (laten) vullen en ook hier geldt het omruil-systeem. Heb je geen fles om in te ruilen dan betaal je de eerste keer een opslag voor onderhoud en vervanging; voor butaan-flessen is die € 15,- en voor andere flessen € 35,-
De Chaos
Traditie hebben de Engelsen hoog in het vaandel geschreven staan. Niets mis mee en wij vinden dat leuk. Soms is het ook erg handig: zo is het Engelse Que-ing wereldberoemd, het netjes in de rij staan. Ik heb in een overvolle Engelse Pub ooit geprobeerd een paar drankjes aan de bar te bestellen maar dat lukte maar niet totdat de barkeeper mij vriendelijk op de rij wees die zich slingerend door de aanwezig pub-bevolking had gevormd. Je moest heel goed kijken en dan zag je hem.
Diezelfde traditie zorgt er ook voor dat de oude gasflesmaten en aansluitingen door zijn blijven leven in Engeland, samen met hun type aansluitingen. Daardoor kent Engeland, ondanks het feit dat ze nog maar twee gasleveranciers kennen (op een paar hele kleintjes na) nog steeds – schrik niet – 62 soorten gasflessen met 11 verschillende aansluitingen.
Ik ben ook lid van een paar Engelse facebook-groepen en heb ook daar de vraag gesteld welke gasfles ik het beste kon nemen als ik een tekort vreesde in Engeland. Eén van de groepsleden is er ook in gedoken en ook hij schrok van de diversiteit van gasflessen en systemen in zijn eigen land. Zelf had hij er natuurlijk geen last van want hij gebruikte al zijn hele leven lang hetzelfde systeem, dezelfde fles van in dit geval Calor Gas.
Het grote probleem is eigenlijk dat de grootste leverancier, Calor Gas UK, twee dochtermaatschappijen heeft die ieder werkzaam zijn in een afgebakend gebied: UK voor Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland en IE voor de Republiek Ierland. Ik heb ze beide een mailtje gestuurd met de vraag of ze elkaars gasflessen omruilen. Het antwoord was éénduidig “neen”, hoewel de flessen nagenoeg dezelfde zijn in veel gevallen, en zelfs het opschrift “Calor Gas” gelijk is. Maar ja in kleine lettertjes staat er wel op of die uit het Verenigd Koninkrijk komen of uit Ierland. Flo Gas gaat iets makkelijker om met de onderlinge uitwisselbaarheid, ondanks dat ze drie dochtermaatschappijen werkzaam in hun eigen gebied heeft: Verenigd Koninkrijk (Engeland, Schotland en Wales), Noord-Ierland (die dus geen onderdeel uitmaakt van Flo Gas UK!) en Ierland (de Republiek). Zij mailden mij terug dat het geen probleem was en als ze niet dezelfde fles hadden (hetgeen heel vaak voorkomt, zie het overzicht hieronder) dan kreeg ik de fles die het dichtst bij de ingeleverde lege fles kwam. Kijk, dat is nog eens klantvriendelijk.
Benieuwd wat mijn uiteindelijke keuze is geworden? Welnu, de butaan gasfles van Flogas 11,34 kg met de 35 mm industriële aansluiting. Ik heb daarvoor de adapter al in huis (dezelfde als die je in Spanje, Portugal en Noorwegen nodig hebt) en de fles is verkrijgbaar in Noord-Ierland en Ierland. Engeland heeft ook wel een vergelijkbare fles, maar helaas zit daar een 21 mm industriële aansluiting op!
Liever had ik propaan gehad, maar ja: de Calorfles kun je in geen enkel ander land(sdeel) omwisselen en die valt dus af. En de Engelse Flo Gas fles heeft weer en andere aansluitingen dan de Ierse dus dat schiet ook weer niet op. Kortom: er is, tussen 62 soorten flessen niet één mogelijke fles die je zowel in Engeland, Noord-Ierland en Ierland om kunt ruilen!
Aanvulling 2023 voor onze reis naar Schotland
In 2023 gaan we in de lente naar Schotland, een trip van 6-8 weken. Nu starten we met twee volle 11 kg gasflessen en daar doen we normaliter in totaal 6 weken mee. Als we veel buiten koken (op de Coleman bezinebrander) dan kunnen we dat rekken tot 7-8 weken, dus het kan zijn dat we voldoende gas bij ons hebben. Maar mocht halverwege blijken dat we niet uit komen met onze voorraad, dan zal ik een Engelse fles moeten gaan aanschaffen. Dat zal dan de 11 kg Flogas propaan-gasfles worden met POL-aansluiting; die is namelijk precies even groot als mijn bestaande DIN-fles. De daarvoor benodigde adapter zit al in mijn bakje met gas-adapters.
Summier overzicht per type aansluiting:
UK= United Kingdom, IE = Republic of Ireland en NI=Northern Ireland
Aansluiting 20 mm: FloGas UK Butaan 4,5 kg/7 kg/13 kg/20 kg
Aansluiting 21 mm: Calor Butaan 7 kg/15 kg/ lightgas 6 kg; IE: Butaan 5kg/7kg; Flogas: UK Butaan 7kg/13 kg/gaslight 5kg/10 kg, NI Butaan 7 kg/ 13 kg
Aansluiting 27 mm: Calor UK Patiogas 5 kg/13 kg, IE Patiogas 6 kg/11 kg; FloGas NI Patiogas 10,89 kg, IE Gaslight 5 kg/ 10 kg, Patiogas 10,89 kg
Aansluiting 35 mm: Calor IE Butaan 11,34 kg, Flogas NI Butaan 11,34 kg IE Butaan 11,34 kg
Aansluiting 21,8 mm: Calor UK Butaan 4,5 kg, IE Butaan 4,5 kg Propaan 13,15 kg; Flogas IE propaan 10,89 kg/34 kg/47 kg
Aansluiting POL: Calor UK propaan 3,9 kg/6 kg/13 kg/ 19 kg/47 kg, IE propaan 6 kg/ 9 kg/ 11 kg/13,15 kg/ 19 kg/34 kg/47 kg; FloGas UK propaan 3,9 kg/6 kg/ 11 kg/ 19 kg/ 47 kg, NI propaan 3,9 kg/ 6 kg/ 10,89 kg/ 19 kg/ 34 kg/ 47 kg
(Oorspronkelijk opgesteld:: 8 januari 2019) Laatstelijk aangepast: 17 maart 2023