Inleiding
Het zou normaal moeten zijn dat als je geen enkele verbruiker aan hebt staan jouw accu het wel maanden uit moet kunnen houden voordat hij merkbaar aan capaciteit inlevert. Merk je dat de spanning van jouw accu terugloopt zonder dat er verbruikers aan zijn dan is er iets anders aan de hand: of jouw accu is stuk, of je hebt onbedoelde sluipverbruikers. Dat laatste zijn verbruikers die ongemerkt toch stroom verbruiken, zonder dat jij denkt dat ze aan staan. Hoe je dit probleem kunt oplossen probeer ik hier uit te leggen. Maar om te beginnen: het sluipverbruik van de huishoudaccu kan enorm zijn bij campers waar veel toeters en bellen opstaan. Denk daarbij aan de LED-verlichting modules, de electronica van de koelkast, alle bedieningselementen zoals die van Truma en andere kachels, omvormers, cyrix relais, solar regelaars, gasalarm, alarm, gps-tracker, gasklep, radio en tv enzovoorts. De som van al die sluipverbruikers op de huishoudaccu komt zo maar in de buurt van 500 mA, en ja, dan is jouw accu zo leeg!
Hoe bepaal ik of de accu stuk is?
Het eerste wat we gaan testen is jouw accu, daar begint het allemaal mee nietwaar? Laadt om te beginnen jouw accu helemaal op (een nacht aan de voor die accu geschikte lader is meestal voldoende). Maak nu beide polen los en laat jouw accu een dag staan. Na een paar uur meet je met een multimeter de spanning tussen de beide polen. Deze moet bij een volle accu 12,7 V bedragen (heb je een AGM-accu dan kan die veel hoger zijn, wel tot 12,9 en zelfs 13,0 V). Heb je geen multimeter? Deze is voor € 4,- te koop bij de Action; klein en handzaam en ruim voldoende voor dit soort werk. Stop hem daarna in jouw camper in het gereedschapsbakje. Altijd handig om onderweg bij je te hebben.Laat de accu nu met rust tot de volgende dag. Dan meet je nogmaals de spanning; die mag nog geen tiende van een volt lager zijn dan de meting van de vorige dag. Is die lager, neem dan jouw accu mee naar een gespecialiseerd bedrijf en laat hem doormeten. Hij is waarschijnlijk stuk.
Hoe kom ik de sluipverbruiker op het spoor?
Sluipverbruikers gebruiken stroom zonder dat je het weet en trekken zo langzaam de accu leeg. De eenvoudigste manier om ze op te sporen is de volgende. Ga op zoek naar jouw zekeringkastje van de 12V-installatie en haal alle zekeringen daar uit (maak tevoren even een foto of schrijf op welke zekering – welk amperage – waar heeft gezeten; is wel zo makkelijk als je ze terug wilt steken!). Als je een 12v_regelinstallatie/verdeelstaton hebt (bijvoorbeeld een Schaudt Elektroblok of een Calira) dan zitten daar de zekeringen op. Vergeet ook niet de zekeringen in naderhand aangebrachte verbindingen die rechstreeks op de accu zijn aangesloten door vorige eigenaars!
Mocht jouw accu afgekoppeld zijn, koppel hem dan weer aan: eerste de pluspool aansluiten. De minpool laat je nog even zweven, want daar zet je jouw multimeter tussen. Zet de multimeter op Amperes, en verbindt de rode draad van de multimeter met de losliggende accuklem voor de minpool en de zwarte draad van de multimeter houdt je tegen de min-pool van de accu. Er mag nu eigenlijk geen stroom gaan lopen en de multimeter mag niet uitslaan. Doet hij dit wel dan mag die maximaal 100 mA zijn (dus in de stand 200 mA mag de meter maximaal 100 geven). Is de stroomsterkte hoger dan heb je nog een onbekende, niet gezekerde verbruiker er aan hangen. Zie daarvoor “Op zoek naar de spookverbruiker” hieronder.
Slaat de meter minder uit dan die 100 mA dan ga je nu op zoek naar de sluipverbruiker in één van de gezekerde circuits. Daarvoor stop je de zekeringen weer één voor één in de houder en controleer je na elke zekering of de multimeter uitslaat. Die multimeter laat je gedurende dit gehele proces netjes in de Amperestand gekoppeld tussen accu-pool en losliggende accuklem. Op die manier vindt je het eerste circuit waarin een verbruiker zit die onbedoeld stroom verbruikt. Deze zekering haal je er weer uit en legt hem apart. Je gaat nu wel verder met de resterende zekeringen, want er kan nog een tweede sluipverbruiker zijn of zelfs nog een derde etc.
Je hebt het circuit met sluipverbruiker gevonden; maar welke verbruiker doet dat nu?
Als je een circuit hebt gevonden met een sluipverbruiker, dan zet je de meter op Volt (range 20 V gelijkspanning) en de zwarte minkabel verbind je met de minpool van de accu. Je laat de accuklem nog zweven! Je maakt aan de rode draad van de multimeter een lange elektriciteitskabel waarmee je nu langs alle verbruikers gaat die op dat circuit zijn aangesloten. Dit kunnen bijvoorbeeld de verlichtingspunten zijn of alle 12V pluggen. Door nu te meten of er spanning op staat aan de toevoerzijde van de voeding van die gebruiker (ja dan slaat de meter uit naar 12V) en – als de gebruiker uit staat – géén spanning op de nul-zijde kom je de sluipverbruiker op het spoor; die geeft nl ook op de nul-uitgang een spanning! Heb je hem gevonden, dan koppel je de sluipverbruiker helemaal af om later te onderzoeken waarom die nog stroom verbruikt terwijl hij uit staat.
Op zoek naar de spookverbruiker.
Je hebt de accu door laten meten (of de spanning van de accu liep onbelast niet terug), maar nadat je alle zekeringen hebt verwijderd blijft er een stroom lopen tussen de plus en de minpool van de accu. Dan moet er nog een verbruiker aangesloten zijn waarvan je niet op de hoogte bent. Jouw miltimeter zit nog in de Amperestand gekoppeld tussen de accuklem en de minpool van de accu. Dit laat je nog zo.
Je neemt nu de plusklem van de accupool los en elke kabel die aan die plusklem zat verbind je, de één na de ander, met de pluspool van de accu. Wanneer de meter uitslaat heb je de kabel te pakken waar de sluipverbruiker aan zit (en die of gezekerd is met een verborgen zekering of – hopelijk niet – ongezekerd aan de pluspool was verbonden).
laatstelijk gewijzigd: 18 juli 2018