Storingen in de electriciteitsvoorziening komen redelijk vaak voor. Het nadeel is dat je dat niet direct door hebt. Valt jouw 230V voorziening uit dan schakelt de koelkast met een A(utomatische) E(nergie) S(electie) automatisch over op gas of 12V en de verlichting blijft ook gewoon branden, want die werkt op 12V. Je merkt er dus niets aan, totdat op een gegeven moment jouw accu leeg is en het alarm van een te lage accuspanning begint te piepen.
Het controle-paneel reageert niet!
Wanneer je de camper uit de stalling haalt en jouw huishoud-accu weer aansluit willen sommige controle-panelen (ook wel bedieningspaneeltjes genoemd) kennelijk niet opstarten. Vooral de panelen van Nordelletronika hebben daar een handje van. Gelukking kun je die paneeltjes wel eenvoudig resetten, door de aan/uit toets 30 seconden lang ingedrukt te houden. Als het goed is reageert het paneeltje nu wel op het indrukken van een toets.
Heb je vreemde onverklaarbare verschijnselen?
Loop je tegen vreemde onverklaarbare feiten aan? Zo zag ik laatste deze: “Vanochtend zag ik op de display dat het voltage van motor accu op 11.2 volt stond. We stonden aan de stroom (230) dus dan is het vreemd dat dit kon gebeuren want hij werd tenslotte ook nog bijgeladen. Losgekoppeld van de stroom en toen was het voltage teruggelopen naar 8 volt. De eerste gedachte was dat de accu kapot zou zijn. We hebben door middel van een booster de motor gestart en zijn toen naar huis gereden. Tot mijn verbazing geeft hij nu nog steeds 12.4 volt aan en starten is geen probleem.” Een ander meldde: “Bij ons ging zelfs de claxon af als we richting aangaven of op de rem trapten. En wat jij beschrijft over het gedrag van je accu hadden wij ook.”
Heb jij van die onverklaarbare verschijnselen? Vaak is het een massa-probleem: de min-kabel die slecht contact maakt door corrosie en dergelijke. In het woongedeelte van de camper komt corrosie nauwelijks voor maar toch, controleer in dat soort gevallen altijd de aansluitingen van de kabels.
Storing in de 230V installatie
Jouw 230V werkt niet en dat kan niet zoveel oorzaken hebben. Ik ga er vanuit dat je de 230V binnen krijgt vanuit de paal/walstroom en niet dat je die zelf opwekt met een omvormer (zie dan onder “Storing in de omvormer”)
Geeft de paal/walstroom wel 230V af? De meest voorkomende oorzaak is een aardlekschakelaar aan de paal die is omgeklapt. Controleer dit met een multimeter of als je die niet bij je hebt met een lamp aan een CEE-verloopstekker.
Als de paal/walstroom wel spanning afgeeft, staat die dan ook aan het eind van jouw kabel? Kabelbreuk is de daarna meest voorkomende oorzaak van een defecte 230V voorziening. Ook dit controleer je met een multimeter of een lamp. Overigens: sommige camperaars gebruiken een kabelhaspel als verlengkabel. De kabel op een kabelhaspel moet je helemaal afrollen, omdat stroomafname door een opgerolde kabel extra weerstand ondervindt waardoor de kabel warm/heet wordt. Vaak zit er een beveiliging op die dan in werking treedt en de stroom afkapt. Mocht dat bij jou zo zijn (die opgerolde haspel), rol die dan helemaal af en druk de beveiliging weer in (zit meestal centraal tussen de contactdozen in).
De kabel ook goed, dan weet je in ieder geval dat de oorzaak bij jou binnen in de camper ligt. Controleer nu de aardlekschakelaar/schakelautomaat/zekeringenautomaat. Die zit binnen op het punt waar de kabel binnenkomt, meestal dus in één van de keuken-onderkastjes.
Was ook dat de oorzaak niet dan blijft er eigenlijk nog maar één oorzaak over. Je hebt misschien een Elektroblok of andere verdeelunit in jouw camper die voor de electrische stroomvoorziening regelt. Bij een aantal zit daar een zekering in. Controleer die zekering. En nu je daar toch in de buurt bent, controleer dan tevens of er wel 230V binnenkomt in het Elektroblok (vaak zit daar gewoon een stekker aan die in een wandcontactdoor steekt).Mocht je nu de oorzaak nog niet hebben gevonden dan kan er nog maar één conclusie zijn: jouw Elektroblok is stuk of de weg kwijt, waarmee bedoel dat de software die daar in zit niet goed meer werkt
Hoe gek het ook klinkt maar koppel de 230V af en koppel ook de huishoud-accu even af. Wacht 5 minuten waarmee je de software automatisch reset en steek dan alle spanning er weer in. Als jouw Eelktroblok niet stuk was, dan doet de 230V het weer.
Zo neen, kijk nu hieronder bij de 12V-installatie
Storing in de 12V installatie
Hier moet je twee situaties onderscheiden: slechts een deel van de 12V-installatie werkt en een ander deel niet, of de gehele 12V_installatie werkt niet.
Een deel van de 12V-installatie werkt niet.
In de meeste campers zit een 12V-verdeelunit die de beschikbare stroom over de verschillende stroomcircuits verdeelt; je kunt die verdeelunit vergelijken met de meterkast met zekeringen zoals bij je thuis. Heel vaak zijn het Elektrobloks van Schaudt (op de afbeelding hiernaast), maar je komt ze ook tegen van Calira, CBE, Arscilicii en nog een paar andere merken. Over het algemeen zijn ze in de stoelconsole van de bestuurdersstoel of de bijrijdersstoel gemonteerd, soms echter ook in een apart vak in de garage.
Wanneer een deel van de 12V-installatie niet werkt, controleer dan even alle zekeringen van de verdeelunit met een multimeter; visuele controle op doorbranden volstaat niet altijd want soms lijkt een zekering dan nog in tact, maar is die stuk.
De gehele 12V_installatie werkt niet
- Ook hier beginnen we aan het begin van de voorziening, de accu. Geeft de accu voldoende spanning af? Dit kun je eigenlijk alleen maar meten door één van de poolklemmen los te halen (het verstandigst is de min-pool, want kom je dan met de sleutel tegen het chassis aan veroorzaak je geen kortsluiting!) De accu-spanning moet tussen 11,9 V (absolute minimum; eigenlijk al te laag want 12,3 V is normaal) en 12,7 V (volle accu) liggen.
- Is de accuspanning voldoende, koppel dan de pool weer aan. Meet nu of je aan het eind van de kabel van de pluspool naar de verdeeleenheid (Elektroblok, spanningsrail of iets dergelijks; daar dus waar de spanning over de verschillende groepen of apparaten wordt verdeeld) ook nog spanning hebt. Zo neen, Dan kunnen er twee oorzaken zijn:
a. jouw massaschakelaar is (per ongeluk) omgezet (zie afbeelding), of
b. jouw hoofdzekering is doorgebrand. Ga dan op zoek naar de zekering die in de pluskabel vanaf de accu zit. Dat is er één van 50 – 80 A (en soms nog veel hoger tot wel 125 A). Die is waarschijnlijk gebroken. En als je dit leest, terwijl je (nog) geen storing hebt, het is verstandig om zo’n zware zekering in voorraad te hebben. Kijk dus even welke waarde jij hebt en haal er zo één bij de automaterialenhandel. Ik heb hem op het deksel van de accubak geplakt zitten met ducktape; mocht die bij mij doorbranden dan heb ik altijd een reserve!
Maar pas op!! Een zekering brandt niet zo maar door! Je moet eerst controleren of je niet ergens kortsluiting maakt. Het eenvoudigst gaat dat door een proeflampje van 21 Watt (richtingaanwijzer of zoiets) over de zekering de zetten. Gaat die branden, dan heb je kortsluiting. ZO niet, dan kun je gerust de zekering vervangen. - Was ook dat de oorzaak niet dan blijft er eigenlijk nog maar één oorzaak over. Je hebt misschien een Elektroblok of andere verdeelunit in jouw camper die voor de electrische stroomvoorziening regelt, dan kan er nog maar één conclusie zijn: jouw Elektroblok functioneert niet (goed) meer of – en dat komt het meeste voor – de aan-uit contacten doen het niet.
- Die aan-uit-contacten schakelen een relais in, dat de 12V echt inschakelt. Bij de EBL’s van Schaudt gebeurt dat altijd door het aan- en het uit-contact even met massa te verbinden (en dat doet meestal jouw hoofdschakelaartje op het bedieningspaneel boven de deur). Download de technische beschrijving van jouw EBL vanaf de Schaudt-site en daarop zie je welke contacten het 12V systeem aan en uit zetten. Reinig die en steek ze terug op het EBL.
- Mocht dit niet helpen, dan is wellicht de software van jouw EBL de weg kwijt. Hoe gek het ook klinkt maar koppel de 230V af en koppel ook de huishoud-accu even af. Wacht 5 minuten waarmee je de software automatisch reset en steek dan alle spanning er weer in. Als jouw Eelktroblok niet stuk was, dan doet de 12V-installatie het weer.
- Zo niet, dan is blijkbaar jouw Elektroblok stuk. Vaak kan die door een herstelbedrijf worden gemaakt en soms ruilen ze eentje die het niet doe om voor een andere tweedehands tegen bijbetaling van een klein bedrag. Neem maar eens een kijkje bij WvanOpzeeland.
Storing in de omvormer
Heb je een omvormer (een apparaat dat van 12V gelijkspanning 230V wisselspanning maakt; het omgekeerde, van 230W wisselspaning naar 12V gelijkstroom noem ik liever een laadapparaat, hoewel het strikt genomen ook spanning omvormt), en je hebt desondanks geen 230V beschikbaar, dan zijn er twee scenario’s denkbaar:
Jouw omvormer werkt niet. Dit kan doordat:
- de accuspanning te laag is. Er zit op bijna alle omvormers een beveiliging om jouw accu te beschermen tegen te diepe ontlading. Meet dus eerst even de accuspanning.
- De kabels van de accu naar de omvormer zijn voorzien van een kabel-zekering (tenminste, als het vakkundig is aangelegd). Controleer de zekering.
- Staat de omvormer wel aan? Vaak zit er een aan en uit knop op (en ja het komt voor dat camperaars dat niet eens meer weten en de kleindochter/zoon die schakelaar een keer heeft ingeduwd).
- Meet dan of de omvormer wel daadwerkelijk 230V afgeeft. Is diet niet het geval, dan is de omvormer stuk.
- Werkt de omvormer wel, ga dan nog op zoek naar een zekering in de bekabeling. Is die er niet of die is nog ongeschonden, dan moet je wel een kabelbreuk hebben in de bekabeling van jouw 230V.
- Je hebt een omschakel-automaat? Kijk dan ook even naar de werking daarvan. Voor diegenen die niet weten wat ik bedoel: er zijn apparaten in de handel die automatisch het 230V wisselspanning gedeelte koppelen aan de walstroom/stroomzuil als die wordt aangesloten op de camper en, als die wordt verbroken, de 230V betrekken van de omvormer. Ik raad dit systeem niet aan, maar dat terzijde. In die schakelautomaat zit heel vaak een zekering of zelfs twee. Controleer die even.
(Oorspronkelijk opgesteld: 14 november 2018) Laatstelijk gewijzigd: 26 juli 2024