Er is nogal wat misverstand over de gordel in de camper. Moet elke zitplaats een gordel hebben en moet elke passagier in de camper een gordel gebruiken. Hoe zit dat nu. Toegegeven, de regelgeving in Nederland ziet er tamelijk ingewikkeld uit op dit gebied, want de vraag of er een gordel in moet zitten is afhankelijk van:
- de datum van de eerste toelating van de camper (wanneer is het kenteken voor het eerst afgegeven);
- de vraag of de camper te boek staat als personenauto of als bedrijfsauto,
- bij toelating als bedrijfsauto de Toegestane Maximum Massa (kleiner of groter dan 3500 kg),
- het aantal zitplaatsen dat op het kenteken staat en tenslotte
- de wijze waarop die zitplaatsen in de camper zijn geplaatst.
Regels over gordels
Voor diegenen die echt het naadje van de kous willen weten: onderaan deze pagina heb ik de wettelijke bepalingen over de gordels, voorzover van toepassing op campers opgenomen. Hieronder een (ik hoop duidelijke) vertaling en meer schematische weergave van al die bepalingen; ik wil er wel op wijzen dat die weergave natuurlijk beperkingen kent (anders was die wel in de wet opgenomen). Twijfel je, neem dan altijd jouw toevlucht tot de wettekst die onderaan deze pagina is opgenomen en die vergroot apart zichtbaar wordt in een nieuw venster als je er op klikt.
Om te beginnen is het aantal zitplaatsen zoals dat op het kenteken staat bepalend voor het aantal passagiers dat zich tijdens het rijden in de camper mag bevinden. Staat er “aantal zitplaatsen: 3” op het kenteken, dan mogen er maximaal slechts 3 passagiers mee, ook al heb je 4 zitplaatsen met een gordel! Staat er 0 op het kenteken, dan moet je dit lezen als “niet geregistreerd”. Dan gelden in de eerste plaats het aantal dat de bestuurder (meestal 8 bij een B-rijbewijs) mag meenemen, maar daarnaast het aantal zitplaatsen die voldoen aan de wet- en regelgeving. En dat is soms heel lastig te bepalen (zie hieronder bij “wettelijke bepalingen”)
Personenauto (RDW Code: M1SA)
Zitplaatsen & Gordels in een camper in rijrichting
Toelating vanaf 1 januari 1990: Alle naar voren gerichte zitplaatsen dienen voorzien te zijn van een gordel als de zitplaats tijdens het rijden wordt gebruikt.
Toelating tussen 1 januari 1971 en 1 januari 1990: Bestuurder heeft gordelplicht en tevens alle andere stoelen “naast” de bestuurdersstoel mits zij grenzen aan een deur.
Toelating ouder dan 1 januari 1971: Geen gordels verplicht
Zitplaatsen & Gordels in een camper tegengesteld op de rijrichting
Toelating na 30 september 2000: Alle in tegengestelde rijrichting geplaatste zitplaatsen dienen voorzien te zijn van een gordel als deze tijdens het rijden worden gebruikt
Toelating voor 30 september 2000: Geen gordels verplicht
Zitplaatsen & Gordels in een camper in lengterichting
Toelating na 31 december 2014: Zitplaatsen in lengterichting mogen niet meer benut worden
Toelating op of voor 31 december 2014: Geen gordels verplicht en zitplaatsen in lengte richting mogen benut worden.
Ik weet dat er mensen zijn die van de RDW te horen krijgen dat dit 21-07-2012 moet zijn (zijnde de datum waarop een aantal andere artikelen in de Regeling Voertuigen zijn vervallen). Op basis waarvan de RDW meent af te mogen wijken van deze op de Wegenverkeerswet gebaseerde Ministeriële Regeling, die immers uitdrukkelijk spreekt over 31 december 2014 is mij een volkomen raadsel.
Bedrijfsauto < 3500 kg (RDW Code: N1SA)
Zitplaatsen & Gordels in een camper in rijrichting
Toelating na 31 december 1997: De zitplaats van de bestuurder en alle naastgelegen zitplaatsen dienen voorzien te zijn van een gordel. Daarnaast alle naar voren gerichte zitplaatsen indien de afstand tot een directe voorstaande zitplaats meer bedraagt van 1,30m. als deze zitplaats tijdens het rijden wordt gebruikt
Toelating op of voor 31 december 1997: Geen gordels verplicht
Zitplaatsen & Gordels in een camper tegengesteld op de rijrichting
Geen gordels verplicht
Zitplaatsen & Gordels in een camper in lengterichting
Toelating na 31 december 2014: Zitplaatsen in lengterichting mogen niet meer benut worden
Toelating voor of op 31 december 2014: Geen gordels verplicht en zitplaatsen mogen benut worden
(zie aantekening hierboven bij personenauto’s voor wat betreft deze datum)
Bedrijfsauto >3500 kg (RDW Code: N1SA)
Zitplaatsen & Gordels in een camper in rijrichting
Toelating na 31 december 1997: De zitplaats van de bestuurder en alle naastgelegen zitplaatsen dienen voorzien te zijn van een gordel. Daarnaast alle naar voren gerichte zitplaatsen indien de afstand tot een directe voorstaande zitplaats meer bedraagt van 1,30m. als deze zitplaats tijdens het rijden wordt gebruikt.
Toelating op of voor 31 december 1997: Geen gordels verplicht
Zitplaatsen & Gordels in een camper tegengesteld op de rijrichting
Geen gordels verplicht
Zitplaatsen & Gordels in een camper in lengterichting
Geen gordels verplicht
Dit schema is op basis van de per 1 juni 2018 geldende wetgeving. Ik wil er wel een advies aan verbinden: Hoewel het is toegestaan om in campers van vóór 2014 (grofweg) zitplaatsen in de lengterichting tijdens het rijden in gebruik te nemen, zou ik deze niet willen gebruiken. Bij een noodstop of aanrijding zijn deze passagiers onbeschermd. Tevens is het helemaal arf te raden om die zitplaatsen te voorzien van autogordels: deze veroorzaken zelfs meer schade dan geen gordel!
De informatiesite van de politie vat de gordelplicht (let op: niet de toegestane zitplaatsen!) zo samen (toegevoegd: 12 februari 2012):
APK-eisen
Bij een kampeerauto is de controle beperkt tot de voorste zitplaatsen en tot de overige zitplaatsen voor zover deze zijn voorzien van gordels. Er wordt gelet op een deugdelijke bevestiging van de gordels en mogen niet zijn beschadigd. Het pluizen van de gordel wordt niet gezien als een beschadiging.
De gordels moeten zijn voorzien van een goed werkende sluiting en een goed werkende blokkering. Oprolmechanismen moeten zodanig functioneren dat de gordel aanligt na het omdoen ervan.
De wettelijke bepalingen:
Onder zitplaats moet ingevolge artikel 1 Regeling voertuigen worden verstaan: een constructie, inclusief bekleding, die al dan niet een integrerend deel vormt van de constructie van het voertuig, die plaats biedt aan een volwassen persoon, met dien verstande dat de zitplaats zowel een afzonderlijke zitplaats kan zijn als een gedeelte van een bank dat plaats biedt aan één persoon en die afhankelijk van de richting als volgt wordt aangeduid:
-
naar voren gerichte zitplaats: zitplaats die kan worden gebruikt terwijl het voertuig in beweging is en die zodanig naar de voorkant van het voertuig is gericht dat het middenlangsvlak van de zitplaats een hoek van minder dan + 10° of – 10° vormt met het middenlangsvlak van het voertuig;
-
naar achteren gerichte zitplaats: zitplaats die kan worden gebruikt terwijl het voertuig in beweging is en die zodanig naar de achterkant van het voertuig is gericht dat het middenlangsvlak van de zitplaats een hoek van minder dan + 10° of – 10° vormt met het middenlangsvlak van het voertuig;
-
zijdelings gerichte zitplaats: zitplaats die, gelet op haar gerichtheid ten opzichte van het middenlangsvlak van het voertuig, niet voldoet aan de onderdelen 1 en 2.
De wettekst van de Regeling Voertuigen met betrekking tot gordels en de Wijze van Keuren van de APK luiden als volgt (klik op de afbeelding voor een vergroting):
laatstelijk gewijzigd: 11 maart 2019