De accu in 
jouw camper is een kleine chemische fabriek die op basis van Lood, loodoxide en zwavelzuur een stroom kan laten lopen. Daarbij wordt door het zwavelzuur de lood (pluspool) en loodoxide (minpool) omgezet in Loodsulfaat. Als er precies genoeg zwavelzuur in de vloeistofoplossing zou zitten, dan is in geheel ontladen toestand alle zwavelzuur omgezet in water en alle lood en loodoxide in loodsulfaat. De accu kan dan bevriezen. Gelukkig is er altijd een overmaat aan lood, loodoxide en zwavelzuur zodat deze toestand zich nooit voordoet. Als we de accu weer gaan opladen, dan voltrekt zich het proces in omgekeerde richting en wordt loodsulfaat omgezet in lood en loodoxide.
Meten is weten?
Omdat het een chemisch proces is en de accu dus niet statisch is, is het heel lastig om te bepalen wanneer een accu nu “vol” is, “half-leeg” of zelfs “leeg”. Op fora wordt dan vaak verwezen naar deze tabel:
Deze tabel geeft slechts een indicatie van de laadtoestand van de accu op twee voorwaarden:
1. er vloeit geen stroom omdat alle verbruikers zijn afgekoppeld, èn
2. de accu is minstens 1 uur in rust.
Als voorbeeld even om te laten zien wat er gebeurt bij een accu die ineens een hoge stroom moet leveren, zie je hier rechts de afbeelding van de spanning tussen de polen bij een accu waarop een dieselverwarming is aangesloten die net is opgestart. Die verwarming onttrekt ruim 10A aan de accu, waardoor de accu-spanning daalt van 12,6V naar 12,12V. Op basis van bovenstaande tabel zou de accu dan onmiddellijk voor de helft leeg zijn!
Omdat het wel heel lastig is om elke keer de accu af te koppelen, hem een uur zo laten staan en dan pas te gaan meten om een indicatie te krijgen van de laadtoestand van de accu, is de accu-monitor uitgevonden.
De resterende accucapaciteit hangt af de verbruikte ampère-uren, de ontlaadstroom, de temperatuur en de leeftijd van de accu. Complexe software-algoritmes zijn nodig om met al deze variabelen rekening te kunnen houden en om daaruit te bepalen hoeveel rest-capaciteit jouw accu nog heeft. Er zijn een paar goede accu-monitoren in de handel verkrijgbaar, maar allemaal liggen die zo ongeveer rond de prijs van € 150,-, dus iets meer dan de helft van de prijs voor een 110 Ah Gel-accu.
De Victron Smart-Shunt
Victron heeft naast de BMV-serie ook een zgn smart-shunt in de aanbieding. De SmartShunt is een goed alternatief voor een BMV accumonitor, vooral voor systemen waar accucontrole nodig is maar minder bedrading en warboel gewenst is.
De SmartShunt is uitgerust met Bluetooth, een VE.Direct-poort en een verbinding die gebruikt kan worden om een tweede accu te controleren, voor middelpuntcontrole of een temperatuursensor.
De SmartShunt is een alles-in-een accumonitor, enkel zonder een beeldscherm. Jouw telefoon werkt als het beeldscherm. De SmartShunt maakt via Bluetooth verbinding met de VictronConnect-app op jouw telefoon (of tablet) en je kan gemakkelijk alle gecontroleerde accuparameters lezen zoals oplaadstatus, duurtijd, historische informatie en veel meer. De smart-shunt kost tussen de € 130,- en € 155,-, afhankelijk waar je hem koopt.
De accu-monitor van Aliexpress
Het zouden de Chinezen niet zijn als ze een veel goedkopere accu-monitor op de markt zouden brengen: voor iets meer dan € 30,- heb je deze in huis.
Ze hebben twee soorten in de aanbieding. De op de afbeelding getoonde die werkt met een shunt en eentje waarbij de rekenunit werkt met een Hall-coloumb-meter; bij die laatste wordt de stroomsterkte op basis van een elektrisch veld door een draad bepaald. Beide hebben een zeer laag stroomverbruik. De rekenunit heeft een stroomverbruik van 10 Wh per dag (35 mA continue) en het display verbruikt 42 mA (8 Wh per dag) als het in werking is. Bij beide zit een duidelijke handleiding op basis van afbeeldingen en dat is beter dan in tekst (mijn Chinees is niet zo best en datzelfde geldt ook heel vaak met door Chinezen vertaald in Engels). Maar ik heb ook een goede Engelse vertaling kunnen bemachtigen, deze kun je hier inzien.
De monitor houdt bij hoeveel energie aan de accu is onttrokken gedurende welke tijd, met welke energie de accu is opgeladen, de actuele stroomsterkte (zowel in laadtoestand als in verbruiktoestand) en de totale energie die is onttrokken sinds de laatste bijlading. Ook een voordeel is dat de besturingseenheid draadloos kan werken ten opzichte van de rekeneenheid: het display kan apart van een voedingsspanning van 5V worden voorzien. Het maximale bereik tussen reken-eenheid en display is 10 meter.
(Oorspronkelijk opgesteld:: 26 januari 2020) Laatstelijk bijgewerkt: 25 maart 2020
