Wij gebruiken het 
kooktoestel van Coleman als we buiten willen koken. De coleman is een zogenaamde benzinebrander (of beter, maar dan op zijn Engels: Multifuel). Hij kan dus op meerdere soorten brandstof zijn werk doen. Met twee pitten en een mooie blauwe vlam (als die goed onderhouden is) is het een prachtig exemplaar. Maar welke soort brandstof is nu het beste voor de Coleman? Eigenlijk heb je maar vier verschillende brandstofsoorten die je in de Coleman kunt gebruiken: Coleman Fuel, Kookpuntbenzine (White Fuel), Loodvrije benzine en Petroleum. Alle vier passeren hier even de revue met hun voor- en nadelen.
Coleman Fuel
Coleman Fuel is speciale brandstof, gemaakt door de fabrikant van het kooktoestel zelf en verkrijgbaar in flessen van 1 liter inhoud. Coleman Fuel is de zuiverste kampeerbrandstof. Aan deze brandstof zijn geen bestandsdelen toegevoegd die schadelijk zijn voor jouw brander. Dit houdt in dat er in een veel mindere mate roetaanslag en verstopping van jouw brandstofslang is. Waar je wel rekening mee moet houden is dat deze brandstof wel wat langer voorverwarmd moet worden. Hierdoor krijg je wel een klein beetje roetaanslag aan het begin, dus zet jouw pan niet eerder op de vlam dan dat die mooi blauw brandt. Dit is overigens altijd aan te raden, bij elke soort brandstof, maar de roetaanslag is eenvoudig te verwijderen. Coleman Fuel is ideaal om te gebruiken in koude gebieden of in ijle lucht. Hij kost tussen € 6,50 en € 12,0 per liter! Vraag me niet waarom de één slechts de helft rekent voor hetzelfde product als de ander.
Kookpuntbenzine ook wel wasbenzine genoemd
Zuivere benzine (‘kookpuntbenzine’ in Nederland) is de fijnste kampeerbrandstof. Kookpuntbenzine heet ‘White Fuel’ in de USA en ‘White Gas’ of ‘White Petrol’ in andere Engelstalige landen en Wasbenzine in Nederland. Maar helaas, niet elke kookpuntbenzine (ook wel petroleumether, ligroïne of nafta petroleum genoemd) heeft dezelfde eigenschappen. Kookpuntbenzine is de benaming voor die benzine die bij het raffineren vrijkomt op een bepaalde temperatuur. Zo heb je KPB40-60 (ontstaan in het proces bij 40⁰C tot 60⁰C), KPB60-80, KPB80-100 (deze worden het meeste gebruikt), enz.: Coleman Fuel is een samenstel van al die soorten kookpuntbenzines, ontstaan tussen de 37⁰C en 177⁰C. Pure Wasbenzine is KPB100-140 en ontstaat dus in het destillatieproces tussen die temperaturen. Kookpuntbenzine bevat geen toevoegingen die het brandstofkanaal van je benzinebrander verstoppen en veroorzaakt daarom amper onderhoud. Ook zitten er vrijwel geen giftige stoffen in en zijn de dampen daarom eveneens amper giftig. Enige nadeel: vluchtig en daardoor explosief. Ook geeft het wat roet bij het voorverwarmen en moet je de brander een fractie langer voorverwarmen dan met autobenzine. Al met al op afstand de beste brandstof voor alle multifuelbranders met slechts één significante tekortkoming: buiten West-Europa, Noord-Amerika, Japan en Australië (‘Shellite’ heet het daar) heel slecht verkrijgbaar. In Nederland via internet te bestellen bij Werken met Merken (€ 5,50 per liter voor KBP 40-65) of bij Paintdiscount (KBP 40-65 voor € 3,95 per liter en KBP100-140 krijg je daar voor € 2,25 per liter) . Gewone wasbenzine is door enkele toevoegingen wat vetter en zal daardoor op de duur kleine vervuilingen veroorzaken in de Coleman stove. In Nederland koop je een fles van 1 liter voor € 1,45 bij de Albert Heijn bijvoorbeeld.
Loodvrije benzine
Aan autobenzine (Gasoline in de USA, Petrol in GB) kleven zulke nadelen dat het gebruik eigenlijk regelrecht afgeraden zou moeten worden. Autobenzine bevat namelijk uiterst vluchtige en giftige toevoegingen, waaronder benzenen (tot 5%) en andere verbindingen die kankerverwekkend zijn. Dat maakt autobenzine explosief en ongeschikt voor huishoudelijk gebruik. Je kunt er beter niet mee in aanraking komen met de blote huid (daarom hangen er bij benzinepompen plastic handschoenen) maar inademen van dampen kun je nauwelijks voorkomen. Als brandstof voor auto’s is dat allemaal geen probleem, zo lang je het netjes vanuit de pomp in de tank van je auto giet. Een automotor verbrandt benzenen voornamelijk tot kooldioxide en waterdamp. Ook benzinebranders doen dit, maar tijdens het voorverwarmen of als de brander nog niet goed brandt, komen er onverbrande dampen (dus ook giftig benzeen) en koolmonoxide vrij. Samen met het brandgevaar en de behoorlijke hoeveelheid roet is dat een goede reden om zo min mogelijk met autobenzine in je multifuelbrander te werken. Je mag absoluut geen loodhoudende benzine gebruiken want die is nog giftiger en er zit zoveel rommel in dat de kans op verstopping van je brandstofkanaal maximaal is. Autobenzine is dus verre van ideaal en in Europa is het over het algemeen ook niet nodig om daar op aangewezen te zijn. Maar ver weg is er soms niets anders verkrijgbaar en vaak zit je dan direct aan de loodhoudende versie vast. Belangrijk in den vreemde, als er ook maar de geringste kans bestaat dat je op autobenzine bent aangewezen, is dat je zeker weet dat je in staat bent je multifuelbrander te reinigen. Loodvrije benzine kost op dit moment € 1,62 aan de pomp (dus waarom zou dit niet verruilen voor de wasbenzine van AH?)
Petroleum
‘Paraffine’ (GB) of ‘White Kerosene’ (USA). Alhoewel het in westerse landen nog best zoeken kan zijn, is petroleum wereldwijd (en zeker in Azië) goed verkrijgbaar. Op veel plekken in ontwikkelingslanden, en zeker op plaatsen waar geen auto’s komen, vormt petroleum de brandstof voor lokale kooktoestellen en lampen. En dus ook voor jouw multifuelbrander. Omdat het minder vluchtig/explosief is dan White Fuel en eveneens amper schadelijke stoffen bevat, is het na White Fuel de ideale brandstof. Nadeel voor de brander is dat het langer moet worden voorverwarmd (omslachtig bij lage temperaturen) en langer voorverwarmen geeft meer roet. Roet geeft vervuiling van je brandstofkanaal en dat vraagt weer om frequenter onderhoud. Petroleum wordt al heel lang gebruikt in kooktoestellen: ik ken het nog van de oude Primus op onze kampeervakanties in de jaren 50 van de vorige eeuw (ik hoor het mijn dochter al zeggen: “je wordt ouder Papa”). Petroleum kost € 4,- per liter.
Conclusie:
De beste brandstoffen voor jouw Coleman, in aflopende volgorde zijn:
1. Kookpuntbenzine 40/60 (door zijn lagere prijs op de eerste plaats);
2. Coleman Fuel;
3. Wasbenzine;
4. Petroleum;
5. Loodvrije benzine.
laatstelijk bijgewerkt: 14 oktober 2019
