Airco of Maxxfan

Wat is nu in wezen het verschil tussen een Airco en een Maxxfan?. Welke voldoet het beste? Camperaars die overwegen om een Maxxfan te plaatsen vragen zich dit vaak af. Om hen een handje te helpen bij hun keuze heb ik deze vergelijking opgezet.

Airconditioning, kortweg Airco

Steeds meer campers worden uitgerust met een airco en ze worden bijgevolg ook steeds zwaarder. Een gemiddelde dakairco weegt ruim 20 kg, tweemaal zo veel als een luifel!
Jouw airco werkt op het zelfde principe als jouw koelkast. Simpel gezegd produceert een airco geen koude lucht, maar hij koelt de lucht af door de warmte eraan te onttrekken. Hiervoor maakt het systeem gebruik van het natuurkundige feit dat verdamping warmte aan de omgeving onttrekt. Wat verdampt, is de koelvloeistof die door het apparaat stroomt. Terwijl de vloeistof die verdampt en daarmee warmte wegneemt door de koelbuizen stroomt, blaast de ventilator in de binnenunit de gekoelde lucht in de ruimte. Omdat koude lucht minder waterdamp kan bevatten dan warme lucht, wordt de lucht ook minder vochtig en dat ervaren wij bovenop de koudere lucht als bijzonder prettig.

De voor- en nadelen van een airco:

  • zorgt voor verkoeling; vaak is de temperatuur instelbaar en dus als het buiten 33 ⁰C is, kun je het binnen 25⁰C. maken (hoewel dat niet aan te bevelen is; experts zeggen niet meer dan 3 – 5 ⁰ koelen anders is het verschil biologisch gezien te groot)
  • de lucht wordt ontvochtigd en de luchtvochtigheid in de camper daalt.
  • airco is relatief zwaar (meer dan 20 kg extra gewicht);
  • werkt alleen op 230V en sommige ook tijdens het rijden als de alternator voor de stroom zorgt (voor koelers op 12V ben je aangewezen op zgn dauwpuntkoelers, zie onder dit menuonderdeel: Koelen op 12V)
  • bij een dakairco raak je een dakraam kwijt en dat scheelt licht
  • een airco maakt lawaai, ongeacht wat de producent ook beweert; vaak heb je er binnen in de camper geen last van maar jouw buren op de camping wel!
  • minimaal vermogen van de airco voor een camper van 5 m lengte: 700 Watt en op een 4 A stroomaansluiting moet je dan oppassen om de maximale stroomsterkte niet te overschrijden.
  • duur: prijzen van € 1600,-
Waar moet je op letten bij aankoop:
  • voldoende vermogen: hoe groter/langer jouw camper, hoe groter het vermogen. Camper tot 5 meter: 3400 Btu/hr, tot 6 meter 5800 Btu/hr, tot 7 meter 7500 Btu/hr en groter dan 7 meter 9500 Btu/hr
  • neem er één met minstens 4 uitstroomopeningen die je kunt richten en regelen. Dan kun je er voor zorgen dat overal in de camper de airco zijn werk doet.
En waarom werkt dat niet op een omvormer?

Hier eerst even een lijstje van de netto opgenomen vermogens in Watt (in aflopende grootte) van een viertal gangbare dakairco’s:

Merk Cap. In BTU Vermogen in Watt
Tosot Shark GRH085DA 8500 1070
Telair Silent 7400H 8250 1020
Truma Aventa Compact 7200 700
Dometic Freshjet 1700 6500 620

Stel je wilt de zuinigste (en tevens de kleinste) airco uit het lijstje, de Dometic Freshjet 1700, gedurende 1 uur gebruiken, dan verbruikt deze airco 620 Wh. (Wattuur) .
Een zeer zware deep-cycle accu van 240 Ah kan maximaal de helft van zijn lading afstaan; ontlaad je die accu dieper dan zal hij schade oplopen en zal zijn levensduur aanmerkelijk korter worden. Zo’n accu mag je daarom maximaal 120 Ah laten leveren en dat is bij 12V 12 x 120 = 1440 Wh.

Wil je deze kleinste airco dus laten werken op de deep-cycle-accu van 240 Ah via een omvormer (met een rendement van 90%), dan kan dat voor maximaal 2 uur en 5 minuten 1), dan is de accu leeg!! En zelfs een peperdure 160 Ah LiFePO4-accu van € 2915,- houdt het dan nog maar 2 uur en 3 kwartier uit.

De Maxxfan

Naast de airco bestaat er ook zoiets als een ventilator, die je in het dakluik kunt (laten) inbouwen. En meer is het ook niet: een ventilator. Natuurlijk, hij heeft een paar bijzondere eigenschappen waardoor hij onder camperaars zeer gewild is. De Maxxfan kan gemonteerd worden op het dakluik van de camper en wordt aangesloten op 12 Volt zodat men dus onder het rijden de camper al kan koelen met de koele rijwind. De Maxxfan dient in de rijrichting te worden gemonteerd, en kan dan open blijven staan zonder dat er water in de camper komt. De ventilator kan links en rechtsom draaien en bijgevolg koelere lucht van buiten naar binnen blazen, of warme lucht van binnen naar buiten. Hij wordt geleverd met een afstandsbediening en kent 10 standen: van heel zacht en geluidsloos tot zeer hard en luider.
Maar laten we heel eerlijk zijn: op zijn koelst kan hij de “koele” buitenlucht ‘s avonds en ‘s nachts naar binnen blazen.

Hoe bereik je op zeer warme dagen het maximale resultaat?

  1. Zet de Maxxfan op Air-out; dus je blaast de lucht vanuit de camper naar buiten.
  2. doe alle ramen en deuren dicht behalve het raam/deur die het verst van de Maxxfan verwijderd is; die zet je maximaal open (hopelijk ook voorzien van met een vliegen/muggenhor, anders heb je die beestjes binnen).
    Wat er dan gebeurt is dat de hete lucht in de camper langzaam maar zeker wordt vervangen door de koudere -frisse – buitenlucht.

De voor- en nadelen van de Maxxfan:

  • werkt op 12V en kan ook onder het rijden worden gebruikt;
  • is stil;
  • veel goedkoper dan een airco: nog geen € 400,-
  • extra gewicht: 6 kg
  • er zit wel een temperatuur-regeling op, maar de ingestelde temperatuur is afhankelijk van de temperatuur van de buitenlucht!
  • de Maxxfan koelt niet zelf;

1) Elke omvormer levert een verlies bij de omzetting van 12V naar 230V; een gedeelte van de opgewekte energie gaat aan warmte verloren. Heb je een heel goede omvormer dan heeft die een rendement van 90%. Om daarmee 620 Watt (in het rekenvoorbeeld) op te wekken, onttrekt die dus 10/9 x 620 = 689 Watt aan de accu.

(Oorspronkelijk opgesteld: 12 september 2019) Laatstelijk gewijzigd: 08 juli 2023