Veel camperaars hebben een elektrische fiets bij zich en de meesten willen ook vrij staan, dus niet aan de paal. Kan ik mijn fietsaccu laden vanuit de accu is dan ook een veel gehoorde vraag op fora en facebook. Ik probeer hieronder een antwoord te geven.
Wat vraagt de lader van jouw fietsaccu?
Het begint natuurlijk met de vraag: hoeveel watt vraagt jouw lader. Dat staat er meestal gewoon op. Op de foto hiernaast zie je de gegevens van mijn fietsacculaderj. Zoals je ziet vraagt de lader een spanning van 100V tot 240V en neemt dan maximaal 1,5A op. Die stroomsterkte hoort bij de laagste spanning, dus die van 100V. Daaruit leid je af dat het opgenomen vermogen van de fietsaccu-lader 100 x 1,5 = 150 Watt bedraagt.
Uit ervaring weet je hoe lang jouw lader er over doet om jouw volledig lege fietsaccu weer helemaal op te laden. Voor mijn 800 Wh Panasonic fietsaccu bedraagt dat 6 uur. Met andere woorden: per volledige laadcyclus heb ik 6 x 150 = 900 Wh nodig en voor een fietsaccu van 800 Wh kan dat aardig kloppen. Die 100 Wh is dan rendementsverlies.
Kan dat met een omvormer 12-230V?
De volgende vraag: kan dat met een omvormer van 12 naar 230V. Het antwoord is simpelweg: ja, maar dan wel een pure sinus omvormer en niet een gemodificeerde omvormer. De reden vind je op deze pagina
Nu treedt er in een omvormer altijd verlies op (dat ding wordt warm); goede omvormers hebben een rendement van 90%, zodat 900 Wh met een omvormer toch al bijna 1000 Wh (= 1 kWh) uit de accu moet halen.
Kan mijn accu 1 kWh leveren?
En daar wringt nu de schoen! In een 100 Ah accu zit, afhankelijk van het type, de navolgende bruikbare elektrische energie (zonder de levensverwachting van de accu sterk te bekorten):
- lood-zuur, deep-cycle: 360 Wh
- AGM c.q. GEL: 500 Wh
- LiFePO4: 1080 Wh
Zoals je ziet: alleen een Lithium-accu zou dat bijna aankunnen, maar je maakt hem dan wel nagenoeg leeg en ook dat bevordert de levensverwachting niet echt.
Kortom: je kunt jouw fietsaccu niet opladen uit enkel jouw accu.
Pas op met een aparte DC-DC converter.
Sommigen denken dat als je de spanning niet transformeert naar 230V, maar gewoon de 12V gebruikt, dat het dan wel moet kunnen.
Behoudens de normale 42 volt laadvoorziening zit er in de meeste laadapparaten voor fietsaccu’s ook nog een aparte 3,7 volt als voeding voor het Battery Management System (BMS); die BMS is noodzakelijk om er voor te zorgen dat de Lithium-cellen niet overladen worden. Gebeurt dat wel, dan vliegt de accu in brand en explodeert vervolgens. Met een simpele step-up converter van 12V naar 42V kom je er dus ook niet. En tenslotte: de intelligente fiets acculader heeft ook echt een pure sinus nodig om te kunnen werken. En geef toe: het is toch zonde als je een paar tientjes bespaart op de omvormer om vervolgens een fietsaccu van € 500,- op te blazen.
Wat moet ik dan doen om “vrij”, niet aan de paal, mijn fietsaccu te kunnen laden?
Dat zou op twee manieren kunnen. Heb je zonnepanelen met een redelijke overcapaciteit? Meestal zijn de panelen afgestemd op de grootte van de huishoud-accu, want die panelen hebben in de regel slechts één taak: de accu op peil houden. Nu is de opbrengst hartje zomer soms wel tweemaal zo hoog als in het vroege voorjaar en zijn jouw panelen afgestemd op vrij staan in het vroege voorjaar, dan heb je in de zomer een redelijke overcapaciteit. Neem als voorbeeld mijn situatie: zonnepanelen met een capaciteit van 230 Wp en een gel-accu van 110 Ah. Hartje zomer leveren die panelen samen bijna 1100 Wh, terwijl het normale dagelijkse verbruik rond de 375 Wh ligt. Er is dan in de maanden mei, juni, juli en augustus een overcapaciteit van ongeveer 650 Wh, die je kunt gebruiken om de fietsaccu op te laden. Mijn overcapaciteit is voldoende om twee bijna half-lege fietsaccu’s weer redelijk vol te krijgen; bij een volle accu levert mijn paneel 17 A en mijn fietsaccu-lader trekt maximaal 12,5 A. Wel opladen als de zonnepanelen in de volle zon staan, want op één avond trekt de lader mijn accu dan wel leeg! Je kunt het ook controleren of de zonnepanelen voldoende energie leveren als je een accu-monitor hebt geïnstalleerd; die 12,5A die de panelen leveren is genoeg om 150 Watt aan de oplader te leveren en op de accu-monitor zul je dan zien dat er geen energie aan de accu wordt onttrokken.
Bijna alle campers hebben wel een voorziening waarmee hun huishoud-accu tijdens het rijden wordt opgeladen. Sommigen hebben een Cyrix ingebouwd (zie mijn pagina “Gebruik de dynamo voor 100%” ), bij anderen zit er een Elektroblok (EBL) ingebouwd dat de huishoudaccu via de dynamo met 30A maximum laadt. En heb je die extra voorzieningen niet dan mag je er toch vanuit gaan dat jouw dynamo tijdens het rijden minstens 10A laadstroom aan de huishoud-accu levert.
Kortom: een Cyrix levert 600 Watt per uur, de meeste EBL’s van Schaudt 360 Watt per uur en heb je geen enkele aanvullende voorziening, dan levert jouw dynamo toch nog 120 Watt per uur. Zelfs in dat laatste geval is het genoeg om tijdens het rijden één fietsaccu aan de lader te hangen.
(Oorspronkelijk opgesteld: 27 augustus 2018) Laatstelijk gewijzigd: 5 maart 2020
